Con người được Thiên Chúa tạo dựng “theo hình ảnh Thiên Chúa”. Điều này nói lên phẩm giá cao trọng của con người trong công trình tạo dựng của Thiên Chúa. Được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, được ban lý trí, ý chí và tự do, con người đã dùng trí khôn ngoan để nhận biết Thiên Chúa và tự do yêu mến Ngài. Con người được dựng nên để thay thế quyền Thiên Chúa thống trị vũ trụ và các tạo vật. Bị ma quỷ cám dỗ, con người đã phạm tội chống lại Thiên Chúa. Vì vậy, con người đã mất hạnh phúc và rơi vào cảnh tuyệt vọng. Thế nhưng Thiên Chúa đã không bỏ rơi con người trong tuyệt vọng do hậu quả của tội. Lịch sử cứu độ không những là quá trình chuẩn bị để con Thiên Chúa xuống thế làm người cứu chuộc nhân loại, là quá trình Thiên Chúa mặc khải tình yêu của Ngài, nhưng lịch sử đó cũng là tiếng gọi của Thiên Chúa đối với dân tộc Israel (trong Cựu Ước) và với tất cả mọi dân tộc, không phân biệt màu da, ngôn ngữ đến với Ngài để đón nhận ơn cứu độ. Thiên Chúa không ngừng kêu gọi con người đến với Ngài và đã chủ động đến với nhân loại để con người có thể đến với Ngài để được hưởng ơn cứu độ. Điều quan trọng là con người cần biết Thiên Chúa kêu gọi họ và cùng với ơn Chúa giúp, đáp trả lại ơn gọi của Ngài trong những ơn gọi khác nhau. Điều này đã được tác giả Lm Vinh sơn Đỗ Hoàng trình bày khá chi tiết và đầy đủ trong cuốn sách “ơn gọi và sự đáp trả của con người”. Cuốn sách gồm 177 trang được chia làm 3 chương:
Chương 1: Ơn gọi làm người, tiếng nói của lương tâm
Chương 2: Ơn gọi trong Kinh Thánh
Chương 3: Ơn gọi trong Giáo hội
Trong chương I, tác giả cho độc giả thấy được ơn gọi của con người trong ý định của Thiên Chúa, đó là con người được mời gọi luôn sống kết hợp mật thiết với Thiên Chúa để được hưởng hạnh phúc muôn đời. Chính tội nguyên tổ đã làm cho con người mất sự hiệp thông với Thiên Chúa, làm cho họ không còn thuộc về Ngài và mất hạnh phúc muôn đời. Qua tiếng nói lương tâm, Ngài hướng dẫn con người tránh xa tội lỗi. Tiếng nói lương tâm đã là tiếng Chúa trong tâm hồn mỗi người. Chính Ngài đặt trong tâm hồn mỗi người luật tự nhiên khi tạo dựng nên họ. Tuy vậy, cũng do hậu quả của tội lỗi mà tiếng nói lương tâm không đủ để mỗi người sống công chính theo Chúa muốn. Do hậu quả của tội lỗi, lương tâm của con người có thể sai lầm và họ có thể sống chai lỳ trong sai lầm. Con người yếu đuối và hạn chế không thể tự cứu được mình mà phải có Chúa Giêsu, Đấng Cứu Thế và sự giúp đỡ của Giáo hội, để giúp họ đáp trả tiếng gọi làm con người, làm con Chúa.
Trong chương II, tác giả đưa ra các ví dụ trong Kinh Thánh về việc Thiên Chúa đã gọi các ngôn sứ, sai các ngài đi nói những điều Thiên Chúa muốn nói với dân chúng và khi “thời gian đến hồi viên mãn” Thiên Chúa đã sai chính con của Ngài là Ngôi Lời Nhập thể để nói với con người. Qua ơn gọi của 4 nhân vật trong Cựu ước: Abraham, Môse, Isaia và Giêrêmia; cả việc Chúa Giêsu kêu gọi nhóm 12 môn đệ, người thanh niên giàu có và tất cả những người được mời gọi vác thập giá mình mà theo Chúa, tác giả muốn nói rằng Thiên Chúa mời gọi tất cả mọi người trong đó có chúng ta “vác thập giá mình hằng ngày” mà theo Chúa để được cứu độ.
Trong chương III, tác giả đề cập đến ơn gọi chung của tất cả các Kitô hữu đó là việc tuân giữ các điều răn của Thiên Chúa. Trong Giáo hội có nhiều thành phần khác nhau: giáo sĩ là những người nam được Thiên Chúa mời gọi sống ơn gọi phó tế, linh mục và giám mục, được tham dự vào chức tư tế thừa tác của Chúa Kitô để cử hành các Bí tích đặc biệt là Bí tích Thánh Thể, làm cho hy tế của Chúa Kitô được tiếp diễn cho đến ngày tận thế, đem ơn cứu độ đến cho mọi người. Những người sống đời thánh hiến được mời gọi tuyên giữ 3 lời khuyên Phúc Âm: khiết tịnh, khó nghèo và vâng phục. Giáo dân (đông đảo nhất) họ sống giữa đời với các công việc đa dạng phong phú. Cuối cùng tác giả đã đưa ra mẫu gương cho tất cả mọi người trong việc đáp trả ơn gọi của Thiên Chúa là Mẹ Maria. Mẹ chính là mẫu gương cho tất cả mọi người trong việc tuân giữ các điều răn và trong việc sống các nhân đức tin cậy mến. Không những thế, Mẹ còn là mẫu gương cho các linh mục và những người sống đời thánh hiến. Mẫu gương ở đây không những về sống vâng thánh ý Chúa, về việc sống các nhân đức, nhưng là mẫu gương cho những người theo Chúa trong việc kết hiệp mật thiết với Người. Các linh mục luôn tìm thấy mẫu gương tuyệt vời về thái độ vâng phục nơi Đức Trinh Nữ. Người được Chúa Thánh Thần dẫn dắt, đã hiến toàn thân cho mầu nhiệm cứu chuộc loài người. Các linh mục phải lấy tình con thảo thành kính tôn kính đấng là mẹ của vị Thượng tế đời đời. Khi được tự nguyện chấp nhận theo ơn gọi riêng của từng người các lời khuyên Phúc Âm sẽ góp phần vào việc thanh luyện tâm hồn, nhất là có sức làm cho các Kitô hữu ngày càng thích hợp hơn với đời sống khiết tịnh và khó nghèo mà Chúa Kitô đã chọn cho mình, và Đức Trinh Nữ Thánh Mẫu của Người đã sống.
(Chủng sinh: Đaminh Trần Văn Hiệp)