Phần I: Ẵm lấy mầu nhiệm

Kinh nghiệm về đau khổ và thất bại làm chúng ta đối diện với mầu nhiệm. Chúng nghiêm khắc và lạnh lùng, nhưng là những thầy dạy hiệu quả về đường lối của Thiên Chúa. Vì thế, thập giá là một phần trong cuộc đời của mỗi chúng ta. Chúng ta thật khó khăn để hiểu một Thiên Chúa làm người lại phải chịu đau khổ và chịu chết trong một cách thức nhục nhã và tàn khốc như vậy. Qua bao thế hệ các nhà thần học đã suy nghĩ về những sự kiện lớn lao này, nhưng vẫn chưa được lời giải thích trọn vẹn. Và cũng thật khó để hiểu được việc sự dữ có mặt trong vũ trụ. Nhưng có một điều chắc chắn là giải pháp đích thực cho vấn đề sự dữ, giải pháp cho mọi vấn đề của con người, đặc biệt là tội lỗi, đau khổ và cái chết là vì chúng kết thúc trong sự phục sinh của Đức Ki-tô.

Mỗi khi chúng ta gặp những đau khổ, sự dữ, chúng ta thường đặt những câu hỏi: “Tại sao, tại sao và tại sao?” và như thế là đúng. Nhưng những lúc như thế, hãy nhìn lên thập giá, tôn kính thập giá, ẵm lấy thập giá trong lời cầu nguyện của chúng ta. Chúa Giê-su đã đi qua bóng tối, nỗi đau đớn và cái chết của chúng ta để trao ban ý nghĩa cho bóng tối, nỗi đau đớn và cái chết của chúng ta. Khi gặp đau khổ hay sự dữ, đôi khi chúng ta cảm thấy không dùng lời nói được, hay cả những tư tưởng tốt lành. Lúc đó chỉ cần quỳ xuống hay ngồi mà chiêm ngắm Chúa Ki-tô chịu đóng đinh trên thập giá. Đây là một cách cầu nguyện tuyệt hảo. Chúng ta sẽ hiểu rằng đau khổ, đau đớn và cái chết có một phẩm giá đặc biệt vì Chúa Ki-tô đã trải nghiệm chúng. Dĩ nhiên, Thiên Chúa không thích nhìn chúng ta đau khổ và thật khó để hiểu tại sao Ngài lại cho phép nó xảy ra. Chỉ có thể vì có tội lỗi ở trong thế gian. Chúng ta sẽ hiểu trọn vẹn sau này khi chúng ta thấy Chúa diện đối diện trong hạnh phúc thiên đàng.

Lời đầu tiên mà thập giá nói với chúng ta luôn là lời về tình yêu. Và không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của người thí mạng sống vì người mình yêu. Đây là bằng chứng hùng hồn nhất về tình yêu của Thiên Chúa.

Thập giá cũng nói về chiến thắng, chiến thắng cái chết và tội lỗi, bởi vì chúng ra không bao giờ có thể nhìn thập giá mà không được nhắc nhở về sự sống lại. Ngày Thứ Sáu Tuần Thánh không có ý nghĩa nếu không có Chúa Nhật Phục Sinh.

Tác giả cũng cho rằng: “không ai thích đau khổ hay đau đớn. Điều quan trọng là chúng ta phải đối diện với thập giá đau khổ như thế nào trong cuộc sống của mình. Lời đầu tiên mà thập giá nói với chúng ta luôn luôn là lời về tình yêu. Có lẽ chỉ có việc chiêm ngắm Chúa Giê-su chịu chết trên thập giá mới có thể giúp chúng ta hiểu được Lời Chúa nói: “Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của người thí mạng sống vì người mình yêu”. Dường như là Thiên Chúa cần phải trở nên con người, để rồi với tư cách là con người, Ngài đã chết để là một chứng cứ lớn lao nhất về tình yêu của Ngài dành cho chúng ta.

Cuộc sống là sự pha trộn giữa niềm vui và nỗi buồn, hạnh phúc và đau khổ. Mỗi người trong chúng ta luôn luôn mang một gánh nặng bởi tội lỗi, khuyết điểm của mình. Nhưng khi chúng ta nhận thức về tình yêu mà Chúa dành cho mình, và cuộc đời mà Chúa Giê-su mặc khải cho chúng ta tình yêu mà Thiên Chúa dành cho chúng ta, khi ấy, chúng ta có chan chứa niềm hy vọng, niềm vui và bình an.

Phần II: Bình an nội tâm

Đôi khi chúng ta hay tự hỏi, khi gặp đau khổ thử thách, tại sao Thiên Chúa lại để cho điều đó xảy ra. Khi chúng ta bị cám dỗ như thế, chúng ta cần nhớ lại rằng Thiên Chúa bây giờ và mãi mãi luôn ở trung tâm của bất cứ đau khổ nào của con người. Chúa Ki-tô, Đấng đã chịu đóng đinh trên thập giá, vẫn còn đau khổ bất cứ khi nào có đau đớn và đau khổ nơi những con người mà bây giờ Ngài đã tự đồng hóa với mình. Bây giờ chúng ta hoảng sợ trước những thiên tai bão lụt, và nạn đói. Chúng ta không tìm thấy câu trả lời cho những câu hỏi tại sao? Nhưng nếu chúng ta đặt câu hỏi “Thiên Chúa ở đâu trong tất cả những điều này?” Câu trả lời sẽ là “Ở đó, bất cứ nơi đâu có những con người. Ở giữa những đau đớn của con người, theo một cách thức nào đó vượt quá sự hiểu biết của chúng ta, Thiên Chúa cũng đang đau khổ.”

Khi chúng ta đang chịu một nỗi đau đớn dữ dội trong thân xác hay một nỗi thống khổ trong tâm hồn, chúng ta không có khả năng cầu nguyện cho đến khi chúng ta tìm thấy và nhận ra Chúa đang ở với chúng ta.

Các tác giả về đời sống tâm linh đề nghị rằng nếu chúng ta đang cảm thấy khô khan trong cầu nguyện, đang trải qua những khó khăn tâm linh, thì lúc ấy điều quan trọng là xem lại đời sống thiêng liêng của chúng ta để thấy có cản trở nào giữa chúng ta với Chúa, điều gì đó của chúng ta đang làm mất lòng Ngài. Cũng có những thử thách thiêng liêng, những đêm tối và sự ngờ vực mà chúng ta phải trải qua. Bất cứ vì lí do nào gây ra những khó khăn cho chúng ta, khi những sỉ nhục xảy ra cho chúng ta cần quỳ xuống và nói lời tạ ơn Thiên Chúa. Khi nỗi đau đớn tràn ngập chúng ta, chúng ta hôn kính các vết thương của Chúa Giê-su. Khi các thử thách tâm linh xảy đến, lúc ấy trong bóng tối chúng ta thưa: “Lạy Chúa, con tin. Nhưng xin trợ giúp đức tin yếu kém của con”.

Phần III: Cử hành mầu nhiệm

Trong phần này, tác giả lần lượt điểm qua các biến cố trong cuộc đời của Đức Giê-su, từ mầu nhiệm Nhập thể cho đến Phục sinh. Trong mỗi biến cố nơi cuộc đời Đức Giê-su, chúng ta đều thấy mầu nhiệm thập giá – mầu nhiệm tình yêu: Chúa yêu chúng ta nên Ngài đã nhập thể, Chúa yêu thương các môn đệ cho nên Ngài đã tỏ mình ra trên núi Ta-bo và cũng vì yêu loài người nên Ngài đã hiến mình trên thập giá làm của lễ để cứu chuộc loài người và cũng vì yêu Ngài đã phục sinh để mở ra cho con người một cuộc sống mới sau cái chết.

Phần IV: Trở về với Thiên Chúa

Gồm các bài giảng về Mùa Chay của ĐHY. Có bài mở đầu là một suy niệm về phần đầu của Thánh Lễ: Phụng vụ Lời Chúa. Nếu chúng ta đã suy niệm về thập giá về cuộc tử nạn và phục sinh của Chúa Ki tô thì sự hiểu biết của chúng ta về Thánh Lễ sẽ sâu sắc hơn.