Thoạt đầu nghe tên tác phẩm “Lương thực trong sa mạc” và là sách của một Linh mục, con liên tưởng ngay đến phép lạ Đức Giêsu hóa bánh ra nhiều trong sa mạc cho dân được ăn no nê, bánh Manna.
Cuốn sách này muốn nói về gì, viết cho ai? – đây cũng là câu hỏi mà tác giả đặt ra cho độc giả ngay ở câu đầu tiên trong Lời nói đầu. Sau đó, tác giả đưa ra câu trả lời: “Đây là quyển sách nghiền ngẫm về Thánh vịnh”. Cha Thomas Merton còn nói thêm: Thánh vịnh tóm lược toàn bộ quan điểm thần học và chiêm niệm của Cựu Ước, Thánh vịnh có vai trò quan trọng trong kinh nguyện Ki-tô giáo từ bao thế kỷ nay. Ý thức được tầm quan trọng ấy, các đan sĩ Biển Đức và Xitô mỗi tuần hát hết bộ Thánh vịnh một lần, theo nghi thức riêng của Dòng. Thánh vịnh luôn được vang lên trong không gian thinh lặng của các đan viện, là nhịp sống, lương thực, là kinh nguyện, là chính con người các đan sĩ.
Tác giả dùng phép lạ hóa bánh ra nhiều của Đức Giêsu để nói đến thực tại Thánh vịnh nuôi dưỡng chúng ta, cũng như thực tại Thánh Thể nuôi dưỡng hồn tín hữu. Có những người xưa nay chỉ coi Thánh vịnh là một tập thơ. Nhưng Cha Thomas Merton cho rằng Thánh vịnh chất chứa giá trị cao hơn tập văn chương trần. Thánh vịnh là lương thực nuôi chúng ta trong sa mạc.
Chương I với tiêu đề “Thánh vịnh và chiêm ngưỡng”, tác giả triển khai lần lượt việc chiêm ngưỡng Thánh vịnh qua Phụng vụ cho tới bằng chứng truyền thống; ngài đưa ra ý nghĩa và đề cao Thánh vịnh như là những bài ca của thành trì Thiên Chúa; sau cùng của chương này, Cha Merton đưa ra những sai lầm cần tránh trong việc cầu nguyện bằng Thánh vịnh.
Tác giả nói thêm: Nếu chính mình không có kinh nghiệm về Thánh Kinh thì dầu thông thái đến đâu cũng chỉ nhiều lời vô ích. Các đan sĩ không lấy lượng thay phẩm nhưng họ vui vì hiểu những lời họ đọc, thà đọc mười chữ đều đặn, rõ ràng, dễ hiểu hơn là kéo một hơi hết một Thánh vịnh mà chẳng hiểu gì. Cầu nguyện của đan sĩ phải đạt tới “Cầu nguyện lửa”.
Thật sâu sắc khi Cha Merton nói: Thánh vịnh là những bài ca của Thành đô Thiên Chúa, là tiếng nói của Nhiệm Thể Đức Kitô, là những bài ca của Đức Kitô, là những bài Thánh ca của Thiên Chúa ở trần gian này. Điều quan trọng trong suy niệm Thánh vịnh đó là sự linh hứng của Chúa Thánh Thần, Ngài giúp chúng ta cảm nếm Lời Thiên Chúa.
Một việc nên tránh, đó là có nhiều người lệ thuộc vào chiêm niệm nội tâm mà không sốt sắng vào việc hát chúc tụng Chúa cùng cộng đoàn. Bỡi lẽ, Chúa Thánh Linh sẽ dun dủi họ cầu nguyện sau khi giờ kinh Thần vụ đã chấm dứt.
Sang Chương II, Cha Merton nói đến giá trị tiêu biểu trong Thánh vịnh, bao gồm thi ca, biểu trưng và biểu tượng điển hình. Tác giả cho rằng các Thánh vịnh là những bài thơ mà từ ngữ trong đó chất chứa các phối hợp thiêng liêng.Như vậy, người viết hướng người đọc Thánh vịnh đi tìm cái nguyên lý nội tại riêng biệt và tính cách sống động là linh hồn của bài thơ chứ không phải cái hình thức. Chính Chúa Thánh Linh là tác giả đích thực của Thánh vịnh. Chúng ta thấy rằng, chính Đức Giêsu cũng dùng từ Thánh vịnh 31, 6: “Trong tay Ngài, con xin phó thác hồn con” trên Thập giá.
Tác giả đưa ra nhận định: Thánh vịnh thích hợp với mọi tầm hiểu biết, mọi lứa tuổi và với bất cứ ngôn ngữ nào. Thánh vịnh không chỉ là thi ca thôi mà còn là thi ca tôn giáo, nó không phải là những câu thần chú ru ngủ con người.
Chương III với tiêu đề Những “bí tích” của Thánh vịnh. Bí tích ở đây được tác giả đặt trong ngoặc kép mang ý nghĩa sâu kín đối với những ai đọc và suy ngẫm Thánh vịnh. Trước hết, Thánh vịnh được biểu trưng bởi từ ngữ, như Thánh Augustinô không ngần ngại áp dụng từ ngữ “nhiệm tích” cho Thánh Kinh. Cũng vậy, Giáo hội tôn kính Thánh Kinh tương tự như tôn kính Thánh Thể.
Tác giả nói tới tầm quan trọng của Lời đối với những ai đọc hay hát Kinh Thần vụ mỗi ngày: “Lời ở gần họ, ở trong miệng họ, trong lòng họ”. Cha Merton gợi ý cho chúng ta một ý tưởng rất hay khi ngài nói: “Chúng ta đem những cố gắng, khó khăn, sầu buồn đến hòa trộn với Thánh vịnh. Ví như Na-a-man, chúng ta phải nhận chìm toàn thân phung phủi của mình trong sông Giođan, trong dòng suối Thánh vịnh”. Điều đó có nghĩa là chúng ta phải đồng hóa cuộc đời mình vào những biến cố trong Thánh vịnh với đức tin và ước muốn. Bởi chính tác giả nhận định: Thiên Chúa chỉ mạc khải những bí nhiệm của Người cho những ai yêu mến Người và những ai cố gắng tìm biết Người để yêu mến Người hơn.
Cha Thomas Merton đề cập tới một số tâm trạng mà chúng ta gặp phải như sự tuyệt vọng thì tìm tới Thánh vịnh 69 “Lạy Chúa, xin cứu vớt con, vì nước đã dâng lên tới cổ…” - đây là sự trông chờ Thiên Chúa trong lúc tuyệt vọng. Để rồi, người đó đạt tới khởi thắng và chúc tụng ở cuối Thánh vịnh này “Mừng Thánh Danh Chúa, con sẽ hát bài ca, …, vì Chúa cho tôi tớ Ngài an cư lạc nghiệp”.
Chương IV: Luật tự do hoàn hảo
Sách Thánh vịnh là một trường dạy chiêm niệm mà Chúa Thánh Thần hoạt động và nâng chúng ta lên tới Thiên Chúa. Dẫu biết rằng, lời chúc tụng của chúng ta chẳng thêm gì cho Chúa nhưng chúng ta chúc tụng Chúa vì Người nhân lành. Tác giả đề cập tới lời của thánh Augustinô, khi thánh nhân nói: “Nếu bạn chúc tụng Chúa để may ra Người ban cho bạn một cái gì không phải là chính Người, thì bạn không yêu Người một cách tự do”.
Chương V – Núp bóng Người. Nơi đây, chúng ta sẽ tìm được chìa khóa là sức mạnh ánh sáng mà các Thánh vịnh chiếu soi vào nơi tăm tối.
Với phần kết luận, tác giả nói về sự phân biệt “văn tự và tinh thần”: “Văn tự giết chết, còn tinh thần ban sự sống”. Thánh vịnh là bài ca mới của những ai đã được tái sinh trong cuộc sáng tạo mới, bài ca của những người tự do, vì Đức Kitô đã hoàn tất Lề Luật trong họ. Thánh vịnh sẽ cống hiến cho họ một phương pháp, một kỹ thuật về chiêm niệm thế nào. Những người sống Lề Luật trong tình yêu Thiên Chúa thì cảm nghiệm được điều đó.
PHẦN II: NHẬN ĐỊNH CÁ NHÂN
- Ưu điểm
- Với nhận định bản thân thì con cho rằng đây là một cuốn sách hay, đặc biệt đối với những ai đang băn khoăn tìm kiếm giải pháp suy niệm Thánh vịnh.
- Một cách độc đáo đến từ người dịch, đó là việc dịch nghĩa trực tiếp các Thánh vịnh cũng như Thánh Kinh mà không qua phần dịch của Nhóm CGKPV, điều đó đem lại một ngôn ngữ mới cho những đoạn Thánh Kinh trưng dẫn.
- Một cuốn sách không chỉ dành riêng cho các đan sĩ nhưng là cho những ai đang khao khát tìm về suối nước trong, tìm kiếm niềm cậy trông nơi lòng thương xót của Thiên Chúa qua niệm suy Thánh vịnh (đọc kinh Thần vụ).
- Nhược điểm
- Cuốn sách có nhiều ý tưởng nặng thần học không dành cho hết mọi người.