| |
Mục lục |
5 |
| 564. |
Ông Hoàng Anh đã vận dụng câu chuyện giữa Vương An Thạch và Tô Đông Pha như thế nào |
17 |
| 565. |
Trong truyện Kiều, từ tổ mày ngài đã được dùng mấy lần |
18 |
| 566. |
Cách giải thích địa danh Hà Nội của Lê Văn Lan, và cách ra câu hỏi của đường lên đỉnh Olympia" |
19 |
| 567. |
Lái trong lái buôn, mối lái có phải là moottj với lái trong lái thuyền, lái đò không? |
21 |
| 568. |
Có phải các hành tinh trong hệ mặt trời đề mang tên của các vị thần Hy Lạp không? |
24 |
| 569. |
Nam mô A Di Đà Phật nghĩa là gì? Là gì và xuất xứ từ đâu? Amen và Aleluia là gì? |
26 |
| 570. |
A lan nhã là gì và có phải là gốc ở tiếng Sanskrit không? |
27 |
| 571. |
Một vài chỗ sai về việc chú thích tiếng Phạn trong từ điển Văn học Việt Nam của Thích Minh Châu và Minh Chi |
|
| 572. |
Về thái độ của Ông Vũ ĐứcPhúc trong tranh luận học thuật |
33 |
| 573. |
Olympe/ Olympus và olypia/ Olympie |
37 |
| 574. |
Một số sai sót về tiếng Sanskris và tiếng Pali trong Từ điển Phật Học Hán Việt do Kim Cương chủ biên |
39 |
| 575. |
Đặng Dung mài gương bằng gì? |
46 |
| 576. |
Nói thêm về bài "Dịch thủy ca" của Kinh Kha |
46 |
| 577. |
Âm của các chữ... và chữ… |
48 |
| 578. |
Nghĩ và nguồn gốc của hai tiếng Tha ma |
49 |
| 579. |
Léon Vandermeersch đã không phân biệt hai chữ hổ và khổ |
50 |
| 580. |
Ba cây (tam tộc) là gì? |
52 |
| 581. |
Thú khâu hay thủ khâu? |
56 |
| 582. |
Lại "đỉnh Olympia" ! |
57 |
| 583. |
Sự tích proserpine |
59 |
| 584. |
Bốn tiếng ba xí ba tú bắt nguồn từ đâu? |
62 |
| 585. |
Không phải là tên một giống mai |
63 |
| 586. |
Đái nguyệt thực chất là gi? |
66 |
| 587. |
Cả Pluton lẫn Hadès đều là những danh từ riêng gốc Hy lạp |
71 |
| 588. |
Cửu như gồm có những gì? |
72 |
| 589. |
Bản Kiều Nôm cổ nhất cho đến nay (1-9-1999) là bản nào? |
72 |
| 590. |
Tước hiệu chính xác của Trần Hưng Đạo |
77 |
| 591. |
Nguồn gốc của chữ tí trong cu tí |
78 |
| 592. |
Tiếng Anh có lối nói lái hay không? |
79 |
| 593. |
Âm thanh của chữ … là hoành chứ không phải là hoằng |
83 |
| 594. |
Hai câu trên tr.15 của Xưa và Nay số 60 không phải là những câu đối |
84 |
| 595. |
Về quyển Kiều mà học giả Hoàng Xuân Hãn dự định công bố. |
84 |
| 596. |
Niên và năm có quan hệ về nguồn gốc hay không? |
88 |
| 597. |
Tên cây đàn dương cầm trong một vài thứ tiếng |
88 |
| 598. |
Bố, Bô, bọ, fò và fộ; mẹ và má |
90 |
| 599. |
Bốc phệ là gì? |
94 |
| 600. |
Caesar có phải là người sáng lập nhà nước và đế chế La Mã năm 509 Tr. CN hay không |
95 |
| 601. |
Cách hiểu mấu chữ "đại châu đa mãTân Đường thư |
96 |
| 602. |
Bài thơ duy nhất của Bao Công |
99 |
| 603. |
1932 của Việt sử diễn âm hay không? |
100 |
| 604. |
Nguồn gốc của tên gọi cây ngô (bắp) |
105 |
| 605. |
Nguyên văn bài "Ô dạ đề" của Lý bạch và bản dịch của Tản Đà |
106 |
| 606. |
Rắn, trăn và thằn lằn |
107 |
| 607. |
Cái trong con cái là gì? |
112 |
| 608. |
Nghĩa trong con cái là gì? |
113 |
| 609. |
Hai chữ trăm năm được dùng bao nhiêu lần trong Truyện Kiều? |
118 |
| 610. |
Chung quan chuyện nhà Larousse thu hồi từ điển |
120 |
| 611. |
Âm chính xá của chữ …. |
121 |
| 612. |
Vân phong hay văn Phong |
123 |
| 613. |
Annamite không phải là "người An Nam ốm yếu, bệnh hoạn" |
125 |
| 614. |
Rắn mắt hay rắn mặt? |
130 |
| 615. |
Một số chỗ in sai hoặc có vấn đề trong từ điểnt Việt - Bồ - La của A. de Rhodes |
131 |
| 616. |
Bài tập Kiều của Phạm Đan Quế (KTNN 334) có họp cách hay không? |
136 |
| 617. |
Nhân vật nào đã được khổng Tử xem là rồng? |
137 |
| 618. |
Nên dịch danh từ brontosaur/brontausaure của Anh Pháp như thế nào? |
138 |
| 619. |
Thượng vàng hạ cám là gì? |
140 |
| 620. |
Tại sao Thìn lai là rồng? |
141 |
| 621. |
Chữ long có phải là chữ tượng hình con rồng hay không? |
145 |
| 622. |
Tiết Phụ ngâm của Trương Tịch không liên quan đến hai bài xướng họa của Tôn Thọ Tường và Phan Văn Trị |
147 |
| 623. |
Tô Đông Pha và Vương An Thạch, ai sửa thơ ai? |
150 |
| 624. |
Cách ghi tên nơi sinh của Chúa Giêsu |
151 |
| 625. |
Hợp long có phải là "nối nhịp" không? |
152 |
| 626. |
Chung quanh nguồn gốc của hai tiếng "ba hoa" |
153 |
| 627. |
Sụm bà chè: bà chè là gì hoặc là ai? |
158 |
| 628. |
Nhân chuyện sai của Larousse, lại nhớ chuyện sai trong Nouvelle Encyclopédie Bordar |
158 |
| 629. |
Dinosaure thực chất là thứ "thằn lằn" gì? |
160 |
| 630. |
Hợp long hay hợp lũng ? |
161 |
| 631. |
Nguồn gốc của hai tiếng lạc-xoong |
164 |
| 632. |
Té lăn cù: cù là gì? |
168 |
| 633. |
Hai tiếng cu-li (=bi, đạn) bắt đầu từ đâu? |
169 |
| 634. |
Nguồn gốc đích thực của săn sóc, tết nhất và rắn mắt |
169 |
| 635. |
Từ nguyên của máy móc |
173 |
| 636. |
Từ nguyên của Mưỡu |
176 |
| 637. |
Cách đếm năm và tính thế kỷ trong sách giáo khoa của Pháp |
177 |
| 638. |
Lại nói về chữ nghãi trong bài "tiết phụ âm" của Trương Tịnh |
179 |
| 639. |
Cả mô là gì? |
182 |
| 640. |
Chim kêu vượn hót: hót hay hú? |
184 |
| 641. |
Thái độ của Nguyễn Trãi đối với nhà Lê qua thơ của ông |
185 |
| 642. |
Nguuồn gốc của hai tiếng thổ mộ trong xe thổ mộ |
195 |
| 643. |
Nguồn gốc của chứ thu |
195 |
| 644. |
Giới thiệu sơ lược quyển Grammât seria Recensa của Berhard Karlgren |
196 |
| 645. |
Caesar chưa bao giờ là hoàng đế |
200 |
| 646. |
Đại cồ Việt: cồ nghĩa là gì? |
205 |
| 647. |
Góp thêm ý kiến về dinosaure |
206 |
| 648. |
Thêm một số chỗ sai trong từ điển Larousse |
208 |
| 649. |
Mộ số chỗ dịch sai từ La Tinh sang Việt trong tự vị Annam - Latinh của Pigneaux de Béhaine |
211 |
| 650. |
Bản in ở Ninh Phú năm 1877 có phải hoàn toàn của Taberd không? |
216 |
| 651. |
Nên hiều hai cầu: Văn như Siêu Quát vô Tiền Hán, Thi đáo Từng Tuy thất Thịnh Đường. Như thế nào? |
220 |
| 652. |
Thuốc đắng đẻ tật hay thuốc đắng dã tật |
221 |
| 653. |
Cào cào và châu chấu |
223 |
| 654. |
Bổ sunh cho câu trả lwoif về từ lạc -xoong trên KTNN 345 và về từ l'Auction trên KTNN 357 |
224 |
| 655. |
Chữ Pigneau(x) trong tên của Pigneau(x) de Béhaine có "x" hay không? |
229 |
| 656. |
Cách đọc chữ… trong .., một tên nhân vật trong Tam Quốc |
235 |
| 657. |
Thiên Chhúa giáo" là giáo phái nào? |
238 |
| 658. |
Hỗ trợ và hộ trợ |
239 |
| 659. |
Sao bánh lái là sao nào và bánh trong bánh lái nghĩa là gi? |
240 |
| 660. |
Múi giờ là gì và tại sao lại đặt ta múi giờ? |
244 |
| 661. |
Une femme đ'honneur có phải là " người phụ nữ trọng danh dự" không? |
245 |
| 662. |
Xuất xứ của hai tiếng Hoa Lang |
246 |
| 663. |
Sự “tràn dâng” của cư dân Cửu Chân ra Giao Chỉ, thuyết này của Michel Ferlus có lý hay không? |
251 |
| 664. |
Từ vặt (chùa) của tiếng Lào bắt nguồn từ đâu? |
253 |
| 665. |
Truyện Sơn Tinh - Thủy Tinh có phản ánh cuộc đấu tranh xã hội nào không? |
255 |
| 666. |
Có phải đang (từ chỉ thể tiến hành) có cùng một gốc với từ tương ứng trong tiếng Indonesia không? |
259 |
| 667. |
Bổ sung cho câu trả lời về từ vặt (= chùa) trên KTNN 366. |
261 |
| 668. |
Hoành và hồng là hai chữ khác hẳn nhau. |
265 |
| 669. |
Từ người trong tiếng Việt có cùng gốc với các từ tương ứng trong tiếng Khmer và/hoặc tiếng Chàm hay không? |
266 |
| 670. |
Trong tiếng Việt, có từ nào có phụ âm đầu r- mà lại bắt nguồn từ tiếng Hán hay không? |
272 |
| 671. |
Câu-rút là gì và đâu là xuất xứ của từ này? |
277 |
| 672. |
Nhất thực nhất ẩm giai do tiền định: nhất thực nhất ẩm hay nhất thực nhất trác? |
277 |
| 673. |
Âm và nghĩa của hai chữ 9. |
278 |
| 674. |
Xập xí xập ngầu có phải là tiếng Quảng Đông không? |
282 |
| 675. |
Sốt trong sốt rét có phải do tiếng Pháp chaude mà ra không? |
282 |
| 676. |
Từ nguyên của cốc (= ly đựng nước). |
283 |
| 677. |
Bắc Đẩu là một chòm hay chỉ là một ngôi sao? |
284 |
| 678. |
(Sao) Bắc cực và Bắc thần là một hay hai ngôi sao? |
285 |
| 679. |
“Từ đúp” là từ gì? |
287 |
| 680. |
Chữ cổ ỈỈL có phải là một chữ tượng hình của cái trống hay không? |
290 |
| 681. |
Trong Hán tự, chữ kỳ (= cờ) và chữ lữ trong lữ đoàn giống và khác nhau thế nào? |
291 |
| 682. |
Chữ “âu” trong Ầu Cơ (vợ Lạc Long Quân) có phải cũng là chữ “âu” trong Ầu Lạc không? |
293 |
| 683. |
Là đá có phải là một từ duy nhất và có nguồn gốc Môn - Khmer hay không? |
295 |
| 684. |
Thộ lồ là gì? |
298 |
| 685. |
Nghĩa của man (số nhiều = men) trong “all men are created equal”. |
298 |
| 686. |
Núc có quan hệ như thế nào với Nậu trong Dị Nậu? |
301 |
| 687. |
Homo erectus có phải là “người vượn hai chân” hay không? |
303 |
| 688. |
Kim trong Kim tiền có phải là vàng không? |
303 |
| 689. |
Bắn trong săn bắn có phải là một từ gốc Môn - Khmer không? |
304 |
| 690. |
Nhận xét về Từ điển từ Việt cổ của Nguyễn Ngọc San - Đinh Văn Thiện. |
306 |
| 691. |
Nhiêu khê hay nghiêu khê? |
311 |
| 692. |
Xuất xứ của quê trong quê hương. |
312 |
| 693. |
Tại sao trong Nam nói “vỏ ruột” mà ngoài Bắc nói “săm lốp”? |
314 |
| 694. |
Súng kíp: kíp do đâu mà ra? |
314 |
| 695. |
Kẻ trong kẻ ở người đi và kẻ trong Kẻ Noi, Kẻ Sặt có phải là một không? |
315 |
| 696. |
Vị trong vị hôn phu không phải là danh từ đơn vị. |
319 |
| 697. |
“Giái tử sui” là gì? |
320 |
| 698. |
Ma và Mai có quan hệ với nhau như thế nào? |
321 |
| 699. |
Ma trong sáng tinh mơ nghĩa là gì? |
323 |
| 700. |
Đứa không liên quan gì đến đóa mà ang (trong đàn ông đàn ang) cũng chẳng liên quan gì đến áng là đẹp hoặc ang là cây sào. |
324 |
| 701. |
Cái “pliom” là cái gì? |
328 |
| 702. |
“Chim giáo chủ” là chim gì? |
328 |
| 703. |
Da mồi có phải là da lốm đốm nhu đồi mồi không? |
329 |
| 704. |
Hai câu dầu trong bài “Khả thán” của Đỗ Phủ. |
329 |
| 705. |
Gián điệp hai mang: mang là gì và xuất xứ từ đâu? |
330 |
| 706. |
Xuất xứ của tên California. |
331 |
| 707. |
Sơ bộ nhận xét về quyển Tiếng nói nôm na của Lê Gia |
331 |
| 708. |
Đánh trống qua cửa nhà sấm: Có phải câu này do câu Lôi môn kích cổ mà ra hay không? |
335 |
| 709. |
Góp ý về hai từ săm, lốp và trả lời cho ý đã góp. |
337 |
| 710. |
Góp ý về hai tiếng cúng dàng và trả lời cho ý đã góp |
340 |
| 711. |
Lai căng hay lai căn? |
342 |
| 712. |
Thế thượng, thái thượng hay tái thượng? |
343 |
| 713. |
Say túy lũy: túy lúy không phải là một từ láy đích thực. |
346 |
| 714. |
Vấn đề “người ngoài trái đất” và vấn đề OVNI. |
347 |
| 715. |
Về chuyện “Xỏ sứ” trong sách Cău đối Việt Nam của Phong Châu. |
350 |
| 716. |
Lâm bô là gì hoặc là ai? |
351 |
| 717. |
Dictionnaire annamite - français của J.F.M. Génibrel in lần đầu năm 1898 chứ không phải 1877. |
353 |
| 718. |
Bà quan tênh nghếch xem bơi trải: trải là gì và đâu là xuất xứ của từ này? |
357 |
| 719. |
Tháng năm chưa nằm đã sáng; tháng mười chưa cười đã tối. Tại sao? |
359 |
| 720. |
Lại nói về chữ giàng (đã nói trên số 385). |
363 |
| 721. |
Từ nguyên của vía (trong Vía Bà, vía Phật, V.V.). |
366 |
| 722. |
Cái “thẹp” là cái gì? Đâu là xuất xứ của từ này? |
367 |
| 723. |
Nguồn gốc của từ đặng (= được). |
368 |
| 724. |
Cái trong con cái nghĩa là gì? |
368 |
| 725. |
Ngôn từ và nội dung bài “Việt nhân ca”. Có phải đây là một bài ca của tổ tiên người Việt (Kinh) ở Việt Nam hay không? |
369 |
| 726. |
Góp ý cho câu trả lời về chuyện “Xỏ sứ” trên KTNN và trả lời cho ý đã góp. |
374 |
| 727. |
Cơm vắt là cơm gì? |
378 |
| 728. |
Chua trong chua ngoa và chua trong chua cay không phải là một. |
378 |
| 729. |
Bá (súng) và báng (súng) có liên quan với nhau hay không? |
379 |
| 730. |
Minh Viên hay Minh Viên? |
379 |
| 731. |
Tại sao tiếng Anh tamarind có -d mà tiếng Pháp tamarin lại không? |
380 |
| 732. |
Bổ sung cho câu trả lời về bài “Việt nhân ca” trên KTNN391. |
380 |
| 733. |
Bản đồ ViệtNam có từ bao giờ? |
387 |
| 734. |
Từ nguyên của cửi trong khung cửi. |
388 |
| 735. |
Bộc phát và bột phát. |
389 |
| 736. |
Tôi suy nghĩ, vậy tôi tồn tại: tiếng La Tinh và tiếng Hán nói câu này như thế nào? |
389 |
| 737. |
Bối cửu hợp xướng giao hưởng khúc nghĩa là gì? |
390 |
| 738. |
Càn Long hay Kiền Long? |
390 |
| 739. |
Ná và nỏ có cùng gốc không? Đâu là nguồn gốc của mỗi từ? |
390 |
| 740. |
Thâm sơn cùng cốc: cốc là hang núi hay khe nước trong núi? |
398 |
| 741. |
Nặc (= trôn, giấu) và nấp có liên quan với nhau về nguồn gốc không? |
399 |
| 742. |
Dừa ý và vừa ý. |
400 |
| 743. |
Shalom nghĩa là gì? |
401 |
| 744. |
Bắc quốc đại trượng phu hay chư trượng phu? |
402 |
| 745. |
Một vài giai thoại về tình bạn giữa Tô Đông Pha và Thiền sư Phật Ấn. |
403 |
| 746. |
Ai đã nói câu “Thiên tài là mười phần trăm cảm hứng và chín mươi phần trăm mồ hôi”? |
406 |
| 747. |
Ông Nguyễn Tiến Đoàn cho rằng chữ thu trong đôi câu đôi ở đền Kiếp Bạc không phải . mà là. Vậy chữ nào hợp lý hơn? |
406 |
| 748. |
La hán và arhat. |
410 |
| 749. |
Ý nghĩa và xuất xứ của hai tiếng Vu lan. |
411 |
| 750. |
Vô độc bất trượng phu: đây là “độc ác” hay “đơn 414 độc”? |
414 |
| 751. |
Tiếng franglais là tiếng gì? |
415 |
| 752. |
Chasser (sic) le naturel, il revient au galop (KTNN 397): Tại sao có chữ “sic” sau chữ “chasser”? |
415 |
| 753. |
Tại sao Gia Tô cũng nói thành “Ca Tô”? |
415 |