| Xã hội học tôn giáo | |
| Tác giả: | Nguyễn Xuân Nghĩa |
| Ký hiệu tác giả: |
NG-N |
| DDC: | 306.6 - Thể chế tôn giáo |
| Ngôn ngữ: | Việt |
| Số cuốn: | 3 |
Hiện trạng các bản sách
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
» Thêm vào danh sách tác phẩm yêu thích
| MỤC LỤC | |
| LỜI NÓI ĐẦU | iii |
| DANH MỤC CÁC BẢNG | XV |
| DANH MỤC CÁC HÌNH MINH HỌA | XV |
| NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT | xvi |
| § 1. LỐI TIẾP CẬN XÃ HỘI HỌC VỀ TÔN GIÁO VÀ ĐỊNH NGHĨA TÔN GIAO | |
| Nghiên cứu tôn giáo trong một số khoa học xã hội | 2 |
| Triết học tôn giáo | 2 |
| Nhân học tôn giáo | 4 |
| Tâm lý học tôn giáo | 7 |
| Lối tiếp cận xã hội học về tôn giáo | 10 |
| Quan điểm thông thường về lối tiếp cận xã hội học tôn giáo | 10 |
| Những lối nhìn giản lược về lối tiếp cận xã hội học tôn giáo | 11 |
| Lối tiếp cận xã hội học về các hiện tượng tôn giáo: một sự thấu hiểu khách quan với cơ sở thực nghiệm | 12 |
| Phương pháp luận vô thần, phương pháp luận bất khả tri khi nghiên cứu tôn giáo | 14 |
| Đối tượng nghiên cứu của xã hội học tôn giáo | 16 |
| Hai loại hình định nghĩa về tôn giáo | 18 |
| Hạn chế và hệ luận của hai loại hình định nghĩa tôn giáo | 20 |
| Hệ luận của hai loại hình định nghĩa cổ điển trên với việc nghiên cứu quá trình thế tục hóa | 23 |
| Tài liệu tham khảo chương 1 | 27 |
| §2. QUAN ĐIỀM VỀ TÔN GIÁO CỦA ALEXIS DE TOCQUEVILLE (1805-1859) | |
| Vài nét về tiểu sử và tác phẩm | 29 |
| Trải nghiệm về Kitô giáo | 30 |
| Nền dân chủ: điều kiện, nguy cơ và sự càn thiết của tôn giáo trong các xã hội dân chủ | 31 |
| Tôn giáo trong xã hội Mỹ | 34 |
| Tocqueville về các tôn giáo khác | 37 |
| Về Islam giáo | 37 |
| Về Ẩn giáo | 38 |
| Thay lời kết luận | 40 |
| Tài liệu tham khảo chương 2 | 41 |
| §3. QUAN ĐIỂM VỀ TÔN GIÁO CỦA GEORG SIMMEL (1858-1918) | |
| Vài nét về tiểu sử và tác phẩm | 43 |
| Tôn giáo trong viễn tượng xã hội học hình thức | 44 |
| Tính tôn giáo và tôn giáo | 44 |
| Tôn giáo và thời hiện đại | 47 |
| Tài liệu tham khảo chương 3 | 48 |
| § 4. KARL MARX VÀ FRIEDRICH ENGELS VỀ TÔN GIÁO | 49 |
| Marx, Engels phê phán tôn giáo | 49 |
| Một số đóng góp về nghiên cứu tôn giáo của Engels | 51 |
| Vài nhận xét | 52 |
| Những đóng góp của Marx, Engels cho xã hội học tôn giáo | 55 |
| Tài liệu tham khảo chương 4 | 57 |
| § 5. ÉMILE DURKHEIM VÀ MỘT SỐ NHÀ CHÚC NĂNG LUẬN VỀ TÔN GIÁO | |
| Quan điểm của Émile Durkheim về tôn giáo | 59 |
| Vài nét về tiểu sử và tác phẩm | 59 |
| Cơ sở lý thuyết và phương pháp luận của quan điểm Durkheim về tôn giáo | 60 |
| Định nghĩa tôn giáo qua sự phân biệt cái linh thiêng và phàm tục. Các thành tố của tôn giáo | 63 |
| Nghi lễ và vai trò của nghi lễ | 72 |
| Sự phấn khích tôn giáo và hành động | 75 |
| Các chức năng của tôn giáo | 76 |
| Sự chuyển biến của tôn giáo trong xã hội hiện đại | 77 |
| Nhận xét quan diểm của Durkheim | 78 |
| Quan điểm của Talcott Parsons (1902-1979) | 81 |
| Tôn giáo trong lối tiếp cận hệ thống của Niklas Luhmann (1927-1998) | 83 |
| Tài liệu tham khảo chương 5 | 86 |
| §6. QUAN ĐIẺM CỦA MAX WEBER VỀ TÔN GIÁO | 89 |
| Vài nét về tiểu sử và các dòng tư tưởng ảnh hưởng về tiểu sử | 89 |
| Các tác giả và dòng tư tưởng ảnh hưởng Weber | 93 |
| Tôn giáo và phương pháp luận nghiên cứu tôn giáo | 95 |
| Tương quan giữa tôn giáo và những lĩnh vực xã hội, những giai tầng xã hội khác nhau | 97 |
| Xã hội học về sự thống trị trong tôn giáo | 100 |
| Tôn giáo, giải ma thuật, quá trình họp lý hóa và tính hiện đại. | 101 |
| Đạo đức Tin lành và tinh thần của chủ nghĩa tư bản | 103 |
| Weber và các tôn giáo trên thế giới | 105 |
| Tài liệu tham khảo chương 6 | 109 |
| § 7. LÝ THUYẾT CHỌN LỰA DUY LÝ VÀ VIỆC GIẢI THÍCH TÔN GIÁO | |
| Một số nét chính yếu về lý thuyết chọn lựa duy lý | 111 |
| Những nguồn gốc ảnh hưởng lý thuyết chọn lựa duy lý | 111 |
| Lý thuyết chọn lựa duy lý: một biến thể của lý thuyết cá nhân phương pháp luận | 114 |
| Lý thuyết chọn lựa duy lý và trao đổi xã hội của George Homans, Peter Blau và J. Coleman | 115 |
| G. Homans | 115 |
| Lý thuyết nao đỗi xã hội của Peter Blau | 118 |
| J. Coleman | 120 |
| ứng dụng lý thuyết chọn lựa duy lý trong việc giải thích hiện tượng tôn giáo ở xã hội hiện đại | 122 |
| Hai mô hình ứng dụng lý thuyết chọn lựa duy lý và việc giải thích hiện tượng tôn giáo | 122 |
| Nhận định về lý thuyết chọn lựa duy lý nói chung và việc giải thích của nó về hiện tượng tôn giáo | 124 |
| Nhận xét về các cơ sở của lý thuyết chọn lựa duy lý | 124 |
| Nhận xét lý thuyết chọn lựa duy lý và việc giải thích hiện tượng tôn giáo | 126 |
| Tài liệu tham khảo chương 7 | 128 |
| § 8. PIERRE BOURDIEƯ VÀ XẢ HỘI HỌC TÔN GIÁO | 131 |
| Các yếu tổ ảnh hưởng xã hội học tôn giáo của p. Bourdieu. | 131 |
| Trường lực tôn giáo: sự hình thành, cơ câu và giãi cơ cấu | 134 |
| Sự hình thành trường lực tôn giáo | 134 |
| Quyền lợi tôn giáo | 136 |
| Chức năng riêng biệt và sự vận hành của trường lực tôn giáo | 137 |
| Sự tan rã của trường lực tôn giáo | 139 |
| Cái nhìn của p. Bourdieu về nghiên cứu tôn giáo và xã hội học tôn giáo | 141 |
| Một vài nhận xét quan điểm của p. Bourdieu về tôn giáo | 142 |
| Tài liệu tham khảo chương 8 | 146 |
| § 9. CLIFFORD GEERTZ VỀ TÔN GIÁO VÀ LỐI TIẾP CẬN DIỄN GIẢI | 147 |
| Vài nét về tiểu sử và các dòng tư tưởng ảnh hưởng | 147 |
| Vài nét về tiểu sử | 147 |
| Các dòng tư tưởng ảnh hưởng | 149 |
| Khoa học xã hội diễn giải và mô tả sâu | 151 |
| Phương pháp luận của khoa học xã hội diễn giải: mô tả sâu | 151 |
| Diễn giải văn hóa và tôn giáo | 154 |
| Một số biến chuyển trong quan điểm của c. Geertz về tôn giáo | 159 |
| Từ nhấn mạnh ảnh hưởng của tôn giáo lên xã hội đến việc nhấn mạnh ảnh hưởng lên cá nhân | 159 |
| Từ giải thích đến diễn giải | 159 |
| Nhận xét và phê bình | 161 |
| Đóng góp của Geertz cho khoa học xã hội về tôn giáo | 161 |
| Phê bình về quan điểm nhân học diễn giải như là khoa học | 162 |
| Phê bình về việc diễn giải tôn giáo | 163 |
| Phê bình về định nghĩa tôn giáo của Geertz | 164 |
| Tài liệu tham khảo chương 9 | 166 |
| § 10. TƯ TƯỞNG CỦA PETER BERGER VỀ TÔN GIÁO VÀ NHỮNG BIỂN CHUYỀN | 169 |
| Vài nét về tiểu sử và tác phẩm | 169 |
| Cơ sở quan điêm của p. Beraer về tôn giáo: tôn giáo và việc kiến tạo thế giới | 170 |
| Quan điẻm của p. Berger về sự hình thành và chức năng của tôn eiáo | 174 |
| Quan điểm của p. Berger về quá trình thế tục hóa | 178 |
| Những chuyển biến trong tư tưởng về tôn giáo của P. Berger | 182 |
| Những điểm nhấn khác nhau trong các giai đoạn của tư tưởng Berger về tôn giáo | 182 |
| Tôn giáo là một kiến tạo xã hội hay có một thực tại siêu việt ngoài thực tại xã hội? | 184 |
| Chuyển biến về quan niệm thế tục hóa | 186 |
| Thay lời kết luận | 188 |
| Tài liệu tham khảo chương 10 | 188 |
| §11. TƯ TƯỞNG CỦA JURGEN HABERMAS VỀ TÔN GIÁO | 191 |
| Vài nét về tiểu sử và các dòng tư tưởng ảnh hưởng | 191 |
| Các giai đoạn trong tư tưởng về tôn giảo của Habermas | 193 |
| Những yếu tổ tác động đến chuyển biến trong quan điểm về tôn giáo của Habermas | 195 |
| Khám phá lại nguồn lực tôn giáo và ngôn ngữ tôn giáo | 198 |
| Khám phá lại các nguồn lực tôn giáo | 198 |
| Tôn giáo, không gian công cộng và ngôn ngữ tôn giáo | 200 |
| Tính tự chủ của nhà nước và sự phân ly về mặt định chế | 203 |
| Tính tự chủ của nhà nước | 203 |
| Duy trì sự phân ly định chế | 204 |
| Về những mối liên hệ mới giữa lý tính và tôn giáo | 205 |
| Tài liệu tham khảo chương 11 | 207 |
| § 12. CÁC CHIỀU KÍCH XÃ HỘI CỦA TÍNH TÔN GIÁO | 209 |
| Các chiều kích của tính tôn giáo theo quan điểm của C. Glock | 209 |
| Chiều kích hệ tư tưởng hay niềm tin | 209 |
| Chiều kích kinh nghiệm tôn giáo | 211 |
| Chiều kích thực hành tôn giáo | 212 |
| Chiều kích tri thức tôn giáo | 215 |
| Chiều kích ảnh hưởng của tôn giáo | 217 |
| Nhận xét về các chiều kích của C. Glock | 218 |
| Một khung lý thuyết khác của D. Hervieu-Léger về các chiều kích của tính tôn giáo | 219 |
| Các chiều kích của tính tôn giáo | 219 |
| Các loại hình tôn giáo từ những chiều kích nêu trên | 221 |
| Tài liệu tham khảo chương 12 | 224 |
| § 13. TÔN GIÁO DƯỚI GÓC ĐỘ TỔ CHỨC XÃ HỘI VÀ TÔN GIÁO ONLINE | 225 |
| Một số khái niệm về tổ chức xã hội trong tôn giáo | 225 |
| Sự phân biệt cổ điển về giáo hội và giáo phái | 225 |
| Giáo hội. | 226 |
| Giảo phái | 227 |
| Một số thuật ngữ khác về tổ chức tôn giáo | 228 |
| Hệ phái, phải | 228 |
| Nhóm tôn giáo nhỏ, phỉ chính thức | 229 |
| Tôn giáo mới | 229 |
| Một số vấn đề liên quan các tổ chức tôn giáo | 230 |
| Tổ chức thứ bậc nội bộ của tôn giáo | 230 |
| Tổ chức đặt cơ sở trên niềm tin (faith-based organization) | 232 |
| Việc quảng bá của các tổ chức tôn giáo | 234 |
| Tôn giáo trên mạng (religion online) và tôn giáo trực tuyến (online religion) | 235 |
| Tài liệu tham khảo chương 13 | 237 |
| § 14. QUÁ TRÌNH THÉ TỤC HÓA VÀ NGUYÊN TẮC THÉ TỤC CỦA NHÀ NƯỚC | 239 |
| Lý thuyết thế tục hóa cổ điển | 239 |
| Sự khai sinh của lý thuyết thế tục hóa | 239 |
| Các luận chứng của lý thuyết thế tục hóa | 242 |
| Phê bĩnh lý thuyết thế tục hóa và hiện tượng giải thế tục hóa | 244 |
| Một số lý thuyết mới giải thích về quá trình thế tục hóa | 247 |
| Ba chiều kích của khái niệm thế tục hóa | 252 |
| Nhìn lại lý thuyết thế tục hóa và phản ứng đối với lý thuyết này | 257 |
| Thế tục hóa như là một hệ hình (paradigme), một khung giải thích tôn giáo trong thời hiện đại | 261 |
| Thế tục hóa và nguyên tắc thế tục của nhà nước | 263 |
| Tầm quan trọng của nguyên tắc thế tục của nhà nước | 263 |
| Các khía cạnh chính yếu của nguyên tắc thế tục của nhà nước | 263 |
| Các mô hình nhà nước trong tương quan với nguyên tắc thế tục | 267 |
| Tài liệu tham khảo chương 14 | 270 |
| § 15. QUÁ TRÌNH GIẢI THẾ TỤC HÓA | 273 |
| Diễn tiến của hiện tượng thế tục hóa và giải thế tục hóa | 273 |
| Từ hệ hình thế tục hóa đến các chiều cạnh của khái niệm giải thế tục | 275 |
| Khái niệm giải thế tục hóa từ P. Berger đến V. Karpov | 275 |
| So sánh quá trình giải thế tục hóa với hệ hình thế tục hóa gồm các chiều cạnh | 276 |
| Hệ hình thế tục hóa và các chiều cạnh | 276 |
| Giải thế tục hóa theo quan điếm của V. Karpov | 278 |
| So sánh quả trình thế tục hóa và giải thế tục hóa | 280 |
| Hiện tượng giải thế tục hóa ở một số nước trên thể giói | 281 |
| Ở một số nước phương Tây | 281 |
| Ở Mỹ Quốc | 281 |
| Ở Cộng hòa Pháp | 282 |
| Ở các nước theo Islam giáo | 284 |
| Ở Trung Quốc | 285 |
| Giải thế tục hóa ở một số nước Đông Âu và Nga | 287 |
| Ở một số nước Đông Âu | 287 |
| Mô hình giải thế tục hóa từ trên xuống ở Nga | 288 |
| Vài suy nghĩ thay cho kết luận | 297 |
| Tài liệu tham khảo chương 15 | |
| § 16. IIIỆN TƯỢNG TÔN GIÁO MỚI | 301 |
| Các thuật ngừ liên quan và định nghĩa | 302 |
| Các đặc trưng chính của hiện tượng tôn giáo mới | 306 |
| Thành viên của tôn giáo mới | 309 |
| Đặc trưng xã hội của những người tham gia | 312 |
| Phân loại các hiện tượng tôn giáo mới | 316 |
| Các phân loại sơ bộ | 316 |
| Phân loại của D. Hervieu-Léger | 316 |
| Phân loại của R. Wallis | 317 |
| Các lý thuyết giải thích sự ra đời và phát triển của những hiện tượng tôn giáo mới | 320 |
| Tiếp cận xã hội học phê bình các lối giải thích thông thường về những người theo tôn giáo mới | 320 |
| Lý thuyết chức năng cổ điển | 321 |
| Lý thuyết phân biệt giáo hội và giáo phái | 322 |
| Lý thuyết thể tục hóa quy ước | 323 |
| Lý thuyết toàn cầu hóa | 325 |
| Lý thuyết chọn lựa duy lý và nền kinh tế tôn giáo | 327 |
| Lý thuyết hiện đại hóa và hậu hiện đại | 329 |
| Nhận xét thay lời kết luận | 332 |
| Tài liệu tham khảo chương 16 | 332 |
| TÀI LIỆU THAM KHẢO | 337 |
| BẢNG TRA CỨU (INDEX) | 357 |