Xã hội học tôn giáo
Tác giả: Nguyễn Xuân Nghĩa
Ký hiệu tác giả: NG-N
DDC: 306.6 - Thể chế tôn giáo
Ngôn ngữ: Việt
Số cuốn: 3

Hiện trạng các bản sách

Mã số: 617BC0014553
Nhà xuất bản: ĐH. Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh
Năm xuất bản: 2022
Khổ sách: 24
Số trang: 364
Kho sách: Ban Triết
Tình trạng: Hiện có
Mã số: 617BC0014554
Nhà xuất bản: ĐH. Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh
Năm xuất bản: 2022
Khổ sách: 24
Số trang: 364
Kho sách: Ban Triết
Tình trạng: Hiện có
Mã số: 617BC0014560
Nhà xuất bản: ĐH. Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh
Năm xuất bản: 2022
Khổ sách: 24
Số trang: 364
Kho sách: Ban Thần
Tình trạng: Hiện có
» Thêm vào danh sách tác phẩm yêu thích
MỤC LỤC  
LỜI NÓI ĐẦU iii
DANH MỤC CÁC BẢNG XV
DANH MỤC CÁC HÌNH MINH HỌA XV
NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT xvi
§ 1. LỐI TIẾP CẬN XÃ HỘI HỌC VỀ TÔN GIÁO VÀ ĐỊNH NGHĨA TÔN GIAO  
Nghiên cứu tôn giáo trong một số khoa học xã hội 2
Triết học tôn giáo 2
Nhân học tôn giáo 4
Tâm lý học tôn giáo 7
Lối tiếp cận xã hội học về tôn giáo 10
Quan điểm thông thường về lối tiếp cận xã hội học tôn giáo 10
Những lối nhìn giản lược về lối tiếp cận xã hội học tôn giáo 11
Lối tiếp cận xã hội học về các hiện tượng tôn giáo: một sự thấu hiểu khách quan với cơ sở thực nghiệm 12
Phương pháp luận vô thần, phương pháp luận bất khả tri khi nghiên cứu tôn giáo 14
Đối tượng nghiên cứu của xã hội học tôn giáo 16
Hai loại hình định nghĩa về tôn giáo 18
Hạn chế và hệ luận của hai loại hình định nghĩa tôn giáo 20
Hệ luận của hai loại hình định nghĩa cổ điển trên với việc nghiên cứu quá trình thế tục hóa 23
Tài liệu tham khảo chương 1 27
§2. QUAN ĐIỀM VỀ TÔN GIÁO CỦA ALEXIS DE TOCQUEVILLE (1805-1859)  
Vài nét về tiểu sử và tác phẩm 29
Trải nghiệm về Kitô giáo 30
Nền dân chủ: điều kiện, nguy cơ và sự càn thiết của tôn giáo trong các xã hội dân chủ 31
Tôn giáo trong xã hội Mỹ 34
Tocqueville về các tôn giáo khác 37
Về Islam giáo 37
Về Ẩn giáo 38
Thay lời kết luận 40
Tài liệu tham khảo chương 2 41
§3. QUAN ĐIỂM VỀ TÔN GIÁO CỦA GEORG SIMMEL (1858-1918)  
Vài nét về tiểu sử và tác phẩm 43
Tôn giáo trong viễn tượng xã hội học hình thức 44
Tính tôn giáo và tôn giáo 44
Tôn giáo và thời hiện đại 47
Tài liệu tham khảo chương 3 48
§ 4. KARL MARX VÀ FRIEDRICH ENGELS VỀ TÔN GIÁO 49
Marx, Engels phê phán tôn giáo 49
Một số đóng góp về nghiên cứu tôn giáo của Engels 51
Vài nhận xét 52
Những đóng góp của Marx, Engels cho xã hội học tôn giáo 55
Tài liệu tham khảo chương 4 57
§ 5. ÉMILE DURKHEIM VÀ MỘT SỐ NHÀ CHÚC NĂNG LUẬN VỀ TÔN GIÁO  
Quan điểm của Émile Durkheim về tôn giáo 59
Vài nét về tiểu sử và tác phẩm 59
Cơ sở lý thuyết và phương pháp luận của quan điểm Durkheim về tôn giáo 60
Định nghĩa tôn giáo qua sự phân biệt cái linh thiêng và phàm tục. Các thành tố của tôn giáo 63
Nghi lễ và vai trò của nghi lễ 72
Sự phấn khích tôn giáo và hành động 75
Các chức năng của tôn giáo 76
Sự chuyển biến của tôn giáo trong xã hội hiện đại 77
Nhận xét quan diểm của Durkheim 78
Quan điểm của Talcott Parsons (1902-1979) 81
Tôn giáo trong lối tiếp cận hệ thống của Niklas Luhmann (1927-1998) 83
Tài liệu tham khảo chương 5 86
§6. QUAN ĐIẺM CỦA MAX WEBER VỀ TÔN GIÁO 89
Vài nét về tiểu sử và các dòng tư tưởng ảnh hưởng về tiểu sử 89
Các tác giả và dòng tư tưởng ảnh hưởng Weber 93
Tôn giáo và phương pháp luận nghiên cứu tôn giáo 95
Tương quan giữa tôn giáo và những lĩnh vực xã hội, những giai tầng xã hội khác nhau 97
Xã hội học về sự thống trị trong tôn giáo 100
Tôn giáo, giải ma thuật, quá trình họp lý hóa và tính hiện đại. 101
Đạo đức Tin lành và tinh thần của chủ nghĩa tư bản 103
Weber và các tôn giáo trên thế giới 105
Tài liệu tham khảo chương 6 109
§ 7. LÝ THUYẾT CHỌN LỰA DUY LÝ VÀ VIỆC GIẢI THÍCH TÔN GIÁO  
Một số nét chính yếu về lý thuyết chọn lựa duy lý 111
Những nguồn gốc ảnh hưởng lý thuyết chọn lựa duy lý 111
Lý thuyết chọn lựa duy lý: một biến thể của lý thuyết cá nhân phương pháp luận 114
Lý thuyết chọn lựa duy lý và trao đổi xã hội của George Homans, Peter Blau và J. Coleman 115
G. Homans 115
Lý thuyết nao đỗi xã hội của Peter Blau 118
J. Coleman 120
ứng dụng lý thuyết chọn lựa duy lý trong việc giải thích hiện tượng tôn giáo ở xã hội hiện đại 122
Hai mô hình ứng dụng lý thuyết chọn lựa duy lý và việc giải thích hiện tượng tôn giáo 122
Nhận định về lý thuyết chọn lựa duy lý nói chung và việc giải thích của nó về hiện tượng tôn giáo 124
Nhận xét về các cơ sở của lý thuyết chọn lựa duy lý 124
Nhận xét lý thuyết chọn lựa duy lý và việc giải thích hiện tượng tôn giáo 126
Tài liệu tham khảo chương 7 128
§ 8. PIERRE BOURDIEƯ VÀ XẢ HỘI HỌC TÔN GIÁO 131
Các yếu tổ ảnh hưởng xã hội học tôn giáo của p. Bourdieu. 131
Trường lực tôn giáo: sự hình thành, cơ câu và giãi cơ cấu  134
Sự hình thành trường lực tôn giáo 134
Quyền lợi tôn giáo 136
Chức năng riêng biệt và sự vận hành của trường lực tôn giáo 137
Sự tan rã của trường lực tôn giáo 139
Cái nhìn của p. Bourdieu về nghiên cứu tôn giáo và xã hội học tôn giáo 141
Một vài nhận xét quan điểm của p. Bourdieu về tôn giáo 142
Tài liệu tham khảo chương 8 146
§ 9. CLIFFORD GEERTZ VỀ TÔN GIÁO VÀ LỐI TIẾP CẬN DIỄN GIẢI 147
Vài nét về tiểu sử và các dòng tư tưởng ảnh hưởng 147
Vài nét về tiểu sử 147
Các dòng tư tưởng ảnh hưởng 149
Khoa học xã hội diễn giải và mô tả sâu 151
Phương pháp luận của khoa học xã hội diễn giải: mô tả sâu 151
Diễn giải văn hóa và tôn giáo 154
Một số biến chuyển trong quan điểm của c. Geertz về tôn giáo 159
Từ nhấn mạnh ảnh hưởng của tôn giáo lên xã hội đến việc nhấn mạnh ảnh hưởng lên cá nhân 159
Từ giải thích đến diễn giải 159
Nhận xét và phê bình 161
Đóng góp của Geertz cho khoa học xã hội về tôn giáo 161
Phê bình về quan điểm nhân học diễn giải như là khoa học 162
Phê bình về việc diễn giải tôn giáo 163
Phê bình về định nghĩa tôn giáo của Geertz 164
Tài liệu tham khảo chương 9 166
§ 10. TƯ TƯỞNG CỦA PETER BERGER VỀ TÔN GIÁO VÀ NHỮNG BIỂN CHUYỀN 169
Vài nét về tiểu sử và tác phẩm 169
Cơ sở quan điêm của p. Beraer về tôn giáo: tôn giáo và việc kiến tạo thế giới 170
Quan điẻm của p. Berger về sự hình thành và chức năng của tôn eiáo 174
Quan điểm của p. Berger về quá trình thế tục hóa 178
Những chuyển biến trong tư tưởng về tôn giáo của P. Berger 182
Những điểm nhấn khác nhau trong các giai đoạn của tư tưởng Berger về tôn giáo 182
Tôn giáo là một kiến tạo xã hội hay có một thực tại siêu việt ngoài thực tại xã hội? 184
Chuyển biến về quan niệm thế tục hóa 186
Thay lời kết luận 188
Tài liệu tham khảo chương 10 188
§11. TƯ TƯỞNG CỦA JURGEN HABERMAS VỀ TÔN GIÁO 191
Vài nét về tiểu sử và các dòng tư tưởng ảnh hưởng 191
Các giai đoạn trong tư tưởng về tôn giảo của Habermas 193
Những yếu tổ tác động đến chuyển biến trong quan điểm về tôn giáo của Habermas 195
Khám phá lại nguồn lực tôn giáo và ngôn ngữ tôn giáo 198
Khám phá lại các nguồn lực tôn giáo 198
Tôn giáo, không gian công cộng và ngôn ngữ tôn giáo 200
Tính tự chủ của nhà nước và sự phân ly về mặt định chế 203
Tính tự chủ của nhà nước 203
Duy trì sự phân ly định chế 204
Về những mối liên hệ mới giữa lý tính và tôn giáo 205
Tài liệu tham khảo chương 11 207
§ 12. CÁC CHIỀU KÍCH XÃ HỘI CỦA TÍNH TÔN GIÁO 209
Các chiều kích của tính tôn giáo theo quan điểm của C. Glock 209
Chiều kích hệ tư tưởng hay niềm tin 209
Chiều kích kinh nghiệm tôn giáo 211
Chiều kích thực hành tôn giáo 212
Chiều kích tri thức tôn giáo 215
Chiều kích ảnh hưởng của tôn giáo 217
Nhận xét về các chiều kích của C. Glock 218
Một khung lý thuyết khác của D. Hervieu-Léger về các chiều kích của tính tôn giáo 219
Các chiều kích của tính tôn giáo 219
Các loại hình tôn giáo từ những chiều kích nêu trên 221
Tài liệu tham khảo chương 12 224
§ 13. TÔN GIÁO DƯỚI GÓC ĐỘ TỔ CHỨC XÃ HỘI VÀ TÔN GIÁO ONLINE 225
Một số khái niệm về tổ chức xã hội trong tôn giáo 225
Sự phân biệt cổ điển về giáo hội và giáo phái 225
Giáo hội. 226
Giảo phái 227
Một số thuật ngữ khác về tổ chức tôn giáo 228
Hệ phái, phải 228
Nhóm tôn giáo nhỏ, phỉ chính thức 229
Tôn giáo mới 229
Một số vấn đề liên quan các tổ chức tôn giáo 230
Tổ chức thứ bậc nội bộ của tôn giáo 230
Tổ chức đặt cơ sở trên niềm tin (faith-based organization) 232
Việc quảng bá của các tổ chức tôn giáo 234
Tôn giáo trên mạng (religion online) và tôn giáo trực tuyến (online religion) 235
Tài liệu tham khảo chương 13 237
§ 14. QUÁ TRÌNH THÉ TỤC HÓA VÀ NGUYÊN TẮC THÉ TỤC CỦA NHÀ NƯỚC 239
Lý thuyết thế tục hóa cổ điển 239
Sự khai sinh của lý thuyết thế tục hóa 239
Các luận chứng của lý thuyết thế tục hóa 242
Phê bĩnh lý thuyết thế tục hóa và hiện tượng giải thế tục hóa 244
Một số lý thuyết mới giải thích về quá trình thế tục hóa 247
Ba chiều kích của khái niệm thế tục hóa 252
Nhìn lại lý thuyết thế tục hóa và phản ứng đối với lý thuyết này 257
Thế tục hóa như là một hệ hình (paradigme), một khung giải thích tôn giáo trong thời hiện đại 261
Thế tục hóa và nguyên tắc thế tục của nhà nước 263
Tầm quan trọng của nguyên tắc thế tục của nhà nước 263
Các khía cạnh chính yếu của nguyên tắc thế tục của nhà nước 263
Các mô hình nhà nước trong tương quan với nguyên tắc thế tục 267
Tài liệu tham khảo chương 14 270
§ 15. QUÁ TRÌNH GIẢI THẾ TỤC HÓA 273
Diễn tiến của hiện tượng thế tục hóa và giải thế tục hóa 273
Từ hệ hình thế tục hóa đến các chiều cạnh của khái niệm giải thế tục 275
Khái niệm giải thế tục hóa từ P. Berger đến V. Karpov  275
So sánh quá trình giải thế tục hóa với hệ hình thế tục hóa gồm các chiều cạnh 276
Hệ hình thế tục hóa và các chiều cạnh 276
Giải thế tục hóa theo quan điếm của V. Karpov 278
So sánh quả trình thế tục hóa và giải thế tục hóa 280
Hiện tượng giải thế tục hóa ở một số nước trên thể giói 281
Ở một số nước phương Tây 281
Ở Mỹ Quốc 281
Ở Cộng hòa Pháp 282
Ở các nước theo Islam giáo 284
Ở Trung Quốc 285
Giải thế tục hóa ở một số nước Đông Âu và Nga 287
Ở một số nước Đông Âu 287
Mô hình giải thế tục hóa từ trên xuống ở Nga 288
Vài suy nghĩ thay cho kết luận 297
Tài liệu tham khảo chương 15  
§ 16. IIIỆN TƯỢNG TÔN GIÁO MỚI 301
Các thuật ngừ liên quan và định nghĩa 302
Các đặc trưng chính của hiện tượng tôn giáo mới 306
Thành viên của tôn giáo mới 309
Đặc trưng xã hội của những người tham gia 312
Phân loại các hiện tượng tôn giáo mới 316
Các phân loại sơ bộ 316
Phân loại của D. Hervieu-Léger 316
Phân loại của R. Wallis 317
Các lý thuyết giải thích sự ra đời và phát triển của những hiện tượng tôn giáo mới 320
Tiếp cận xã hội học phê bình các lối giải thích thông thường về những người theo tôn giáo mới 320
Lý thuyết chức năng cổ điển 321
Lý thuyết phân biệt giáo hội và giáo phái 322
Lý thuyết thể tục hóa quy ước 323
Lý thuyết toàn cầu hóa 325
Lý thuyết chọn lựa duy lý và nền kinh tế tôn giáo 327
Lý thuyết hiện đại hóa và hậu hiện đại 329
Nhận xét thay lời kết luận 332
Tài liệu tham khảo chương 16 332
TÀI LIỆU THAM KHẢO 337
BẢNG TRA CỨU (INDEX) 357